LUẬT SƯ
TƯ VẤN TRANH TỤNG
0913499922 0913499922 
Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo: Quy định pháp luật và hậu quả pháp lý
Theo quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, một giao dịch dân sự chỉ có hiệu lực khi có đủ các điều sau:
+ Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
+ Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
+ Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội
Căn cứ theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo được hiểu là: “Giao dịch dân sự được xác lập giả tạo nhằm che giấu một giao dịch khác hoặc nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thì giao dịch đó vô hiệu.”
Nói cách khác, các bên cố tình lập giao dịch “giả”, không nhằm mục đích thực hiện, mà chỉ để che giấu giao dịch thật hoặc trốn thuế, tẩu tán tài sản…
Giao dịch chỉ tồn tại trên giấy tờ, không có thực hiện ngoài thực tế.
Có mâu thuẫn giữa nội dung hợp đồng và hành vi thực tế của các bên.
Mục đích là để né tránh nghĩa vụ: như trốn thi hành án, trốn thuế, giấu tài sản trong hôn nhân...
Các bên thống nhất ngầm không thực hiện nội dung trong hợp đồng.
Bị Tòa tuyên vô hiệu toàn bộ (Điều 131 Bộ luật Dân sự).
Các bên phải khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
Nếu che giấu một giao dịch thật, thì giao dịch thật sẽ được công nhận nếu hợp pháp.
Nếu thiệt hại phát sinh, bên có lỗi phải bồi thường.
Có thể bị xử lý hình sự nếu có yếu tố gian lận, trốn thuế, tẩu tán tài sản nhằm trốn tránh nghĩa vụ thi hành án.
Bà Trần Thị H (bị đơn) ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng 3.000m² đất tại xã Bình Yên cho con gái là chị Lê Thị T (nguyên đơn), với giá ghi trong hợp đồng là 200 triệu đồng. Tuy nhiên:
- Thực tế không có việc chuyển tiền giữa hai bên.
- Sau khi ký hợp đồng, bà H vẫn trực tiếp quản lý, sử dụng và canh tác toàn bộ diện tích đất.
- Vụ việc được phát hiện khi bà H bị ngân hàng yêu cầu thi hành án để trả khoản nợ 3 tỷ đồng. Ngân hàng đề nghị Tòa tuyên hợp đồng chuyển nhượng là giả tạo.
- Hợp đồng chuyển nhượng chỉ tồn tại trên giấy, không có mục đích thực hiện.
- Giao dịch này nhằm tẩu tán tài sản để tránh bị cưỡng chế thi hành án.
- Tòa tuyên hợp đồng vô hiệu theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015.
- Diện tích đất vẫn thuộc quyền quản lý của bà H, bị kê biên theo bản án thi hành án.
- Không được lập hợp đồng giả tạo để né tránh nghĩa vụ với người thứ ba, kể cả với người thân trong gia đình.
- Giao dịch bị tuyên vô hiệu dẫn đến hậu quả pháp lý rất lớn: mất quyền sở hữu, bị cưỡng chế tài sản, ảnh hưởng danh dự, tín nhiệm.
- Không ký kết các giao dịch mang tính đối phó, lập lờ.
- Tham khảo ý kiến luật sư trước khi ký hợp đồng quan trọng.
- Luôn minh bạch trong giao dịch dân sự, đặc biệt với chuyển nhượng tài sản.
- Nếu bị ảnh hưởng bởi giao dịch giả tạo, có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa tuyên vô hiệu.
Với bề dày kinh nghiệm hơn 20 năm trong ngành tư vấn pháp luật, Luật sư tranh tụng tại Tòa án, Ông Lê Minh Công đã dẫn dắt DFC trở thành một thương hiệu uy tín và chất lượng cho người dân và là một trong những công ty đi đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực tư vấn luật qua tổng đài.
